X
GO

 

ENERGENTI

 

 

Drvo

Ogrevno drvo predstavlja najzastupljeniji energent na prostoru Republike Srbije. To je ujedno i jedan od obnovljivih izvora energije koji ne doprinosi povećanju emisije CO2 u atmosferu. Toplotna moć drveta zavisi od vrste drveta i sadržaja vlage, tako da za bukovo drvo sa 20% vlage toplotna moć iznosi 4 kWh/kg. Kod prirodno sušenog drveta sadržaj vlage iznosi od 20% do 30%, a ukoliko je sadržaj vlage veći, dolazi do smanjenja toplotne moći drveta, nižih radnih temperatura, stvaranja veće količine dima, kondenzacije u kotlu, i time oštećenja kotla i dimnjaka. U Srbiji ogrevno drvo se uglavnom prodaje po kubnom metru u vidu oblica i cepanica.

 

Pelet

Drveni pelet predstavlja relativno novi vid iskorišćenja drveta kao goriva. Pelet se sastoji od pulverizovanog drveta sa primesom kore ili bez nje. Da bi pelet ostao kompaktan, moguć je i dodatak veziva.Kao i drvo od kojeg se proizvodi, pelet spada u obnovljive izvore energije koji ne doprinosi povećanju emisije CO2 u atmosferu.Toplotna moć peleta zavisi od koje vrste drveta je proizveden, kao i od sadržaja vlage, i za bukov pelet do 10% vlage toplotna moć iznosi 4.7 kWh/kg.U Srbiji pelet se pakuje u vreće od 15kg i prodaje po komadu (vreći) ili na paleti koja uobičajeno ima 1000 kg.

Zemni Gas

Zemni gas predstavlja fosilno gorivo koje nastaje prirodnim raspadanjem organskog materijala. Eksploatiše se iz podzemnih nalazišta uz pomoć bušotina do prirodnih rezervoara u stenama, kao i relativno novijom metodom dobijanja gasa iz kamena, tzv. fracking. U odnosu na druga fosilna goriva (ugalj i naftu), zemni gas ima najmanju emisiju CO2 po količini oslobođene toplote. Toplotna moć zemnog gasa zavisi od sastava i za zemni gas u Srbiji iznosi 9.6 kWh/m3. Hemijski sastav zemnog gasa je prevashodno metan (CH4), a mogu se naći i teži ugljovodonici, ugljendioksid (CO2) i azot (N2). Zemni gas se u Srbiju uvozi iz Rusije i prodaje se na kubni metar (normalni)nm3.

Ugalj

Ugalj predstavlja fosilno gorivo nastalo od izumrlih ostataka biljaka. Ugljevi se dele u tri grupe: lignit, mrki i kameni ugalj. Eksploatiše se u zavisnosti od nalazišta i to u vidu površinskih kopova i rudarskih jama. Najzastupljeniji ugalj na tržištu u Srbiji je lignit sa površinskih kopova u basenu Kolubare i Kostolca, dok se najviše rezervi lignita nalazi na Kosovu i Metohiji. Iako najzastupljeniji, lignit je ugalj sa najnižom toplotnom moći u odnosu na ostale ugljeve. Toplotna moć lignita iznosi od 2 kWh/kg do 2.7 kWh/kg za vlažni ugalj i od 4 kWh/kg do 4.7 kWh/kg za sušeni ugalj. U Srbiji, ugalj se prodaje po tonii dostupne su sve tri navedene vrste uglja, te stoga moramo napomenuti i njihove toplotne moći. Lignit Kolubara RS 2.1 kWh/kg; Lignit sušeni Vreoci RS 4.6 kWh/kg; Mrki Štavalj RS 5 kWh/kg; Mrki Banovići BIH 5.4 kWh/kg; Kameni (antracit)RU 9.7 kWh/kg.

Električna energija

Električna energija se koristi za grejanje stambenih objekata i pripremu potrošne tople vode u domaćinstvu. Proizvedena električna energija u Srbiji je nastala 74% iz uglja (termoelektrana) i 26% iz hidroelektrana, te stoga potrošnja električne energije za grejanje doprinosi emisiji štetnih gasova, pre svega CO2 u atmosferu. Cena struje u Srbiji varira u zavisnosti od mesečne potrošnje domaćinstva i instalisane snage. Postoji tzv. zonsko tarifiranje cene struje od Zelene, preko Plave do Crvene zone, kao i tarifiranje noćne struje. Cena struje zavisi od regionalnih distributivnih kompanija, i kao srednja vrednost može se uzeti cena od 6 din./kWh.